سفارش تبلیغ
صبا ویژن

کیفیت زندگی کاری از طریق درگیر کردن کارکنان

در روزگار کنونی،بهسازی سازمان پاسخی است که از سوی یک سازمان برای مقابله با چالشهایی که از درون دگرگونیهای سریع جهانی پدید می آید. از دیدگاه سازمان، این چالش بیشتر شامل پاسخگویی به نیازهای مشتریان و فراهم آوردن کالا یا خدمات یا درجه کارآیی بالا و به شیوه کارآمد موثر است. از دیگاه اعضای سازمانی این چالش شامل بهتر کردن کیفیت زندگی کاری است به گونه ای است که سازمان محلی دلپذیر و راضی کننده تر برای کار و تلاش باشد. فراهم آوردن فرصتهایی برای مشارکت واقعی و پرمعنای همه کارکنان سازمان راهی کارآمد است برای پاسخ دادن همزمان به این چالش است. این مفهوم را می توان در شکل شماره 2-1 ترسیم کرد.

1مورد استفاده برای ایجاد زندگی کاری با کیفیت از طریق«در گیر کردن کارکنان» [25]است. در گیر کردن کارکنان در برگیرنده مجموعه ای از شیوه های منظم است که به کارکنان قدرت همکاری در تصمیم گیریهایی را می دهد که آنان و رابطه شان یا سازمان را متأثر می سازد. از طریق در گیر کردن کارکنان،آنان احساس مسئولیت،حتی«مالکیت» در مورد تصمیمهایی که در گرفتن آنها همکاری داشته اند می کنند. گرچه برای آنکه در گیری کارکنان موفقیت آمیز باشد باید بیش از فقط یک نگرش سیستمی باشد،بلکه باید از طریق ورود به فلسفه مدیریت بخشی از فرهنگ سازمانی شود. برخی از شرکتها این فلسفه را برای دهه ها در ساختار شرکت ترکیب کرده اند، آنها کوشش می کنند که یک همکاری قوی در ایجاد زندگی کاری با کیفیت از طریق همکاری کارکنان به وجود آورند. نشانه های موجود برای مدیران و متخصصین منابع انسانی حاکی از آن است که : فرهنگ سازمانی ایجاد کنند که به راستی مردم را به عنوان کسانی که در کار خود ماهر هستند نگریسته، به آنها قدرت لازم برای به کار گیری مهارتهایشان را بدهد. زمانی که مدیریت این چنین عمل کند اثر پیگمالیون* به دست می آید. زمانی این اثر ظاهر می شود که مردم در حد انتظارات بالایی که دیگران از آنها دارند،عمل کنند. اگر مدیریت فرض کند که کارکنان مایل به همکاری هستند و راههایی برای جذب این همکاری بیابد، دستیابی به تصمیمهایی بهتر، کارآیی بهبود یافته تر و زندگی کاری با کیفیت بالاتر متحمل است( جزئی، 1380،ص 288)

2می توان مشارکت را اساس کیفیت زندگی کاری به حساب آورد. مورهد گریفین بیان می دارند:«وجه مشترک تحقیقات مربوط به کیفیت زندگی کاری مشارکت مشترک کارکنان و مدیران با هدف شناخت مسائل و مشکلات و فرصتهای محیط جهت اتخاذ تصمیمات و اجرای تغییرات می باشد»( 1377،ص 21).

3نیروی انسانی به عنوان رکن اساسی تولید و مهمترین عامل در بهبود و ارتقای مستمر بهره وری مطرح است. مشارکت نیروی انسانی در سازمان از راههای اساسی برای بهبود کیفیت زندگی کاری به شمار می آید( سیاحی، 1377،ص 136).

4 ویژگی های برنامه کیفیت زندگی کاری

5برنامه های کیفیت زندگی کاری کارگران را تشویق می کند که با مدیریت در تصمیم گیری در خصوص مشکلات و فرصتهای موجود در محیط کار همکاری نمایند این برنامه ها با تأثیر کار بر اثر بخشی سازمانی و مشارکت کارگر در سازمان ارتباط دارند.

6یک محیط برخوردار از کیفیت زندگی کاری بالا دارای ویژگیهایی به شرح زیر می باشد.

7نقش کارکنان در تصمیم گیری ها: هنگامی که کارکنان فرصت دخالت و اعمال نفوذ در تصمیم گیری هایی که در شغل آنها موثر است داده می شود احساس می کند بر سرنوشت خود کنترل بیشتری داشته و کمتر به اجرای کوچک یک ماشین عظیم شباهت دارند. اجازه دادن به کارکنان برای دخالت در تصمیم گیری به معنای واگذاری حق قانونی و امتیاز ویژه مدیریت به آنها نیست. چرا که تصمیم گیری به عنوان مسئولیت مدیر باقی می ماند. این امر، بیشتر به معنای توجه دقیق و ارزیابی درست این دخالتهاست.

8مشارکت کارکنان در حل مشکلات: بهره گیری مستمر از نظرات کارکنان و مشارکت آنها در فرآیند حل مشکلات تا حد زیادی کارکنان را در سهیم شدن در امور سازمان و دستیابی به حسن پیشرفت و ارزش ارتقاء می بخشد.

9سهیم شدن در اطلاعات: هنگامی افراد نسبت به سازمان احساس تعلق بیشتری می کنند که از پیشرفتها و نیروهای شکل دهنده سازمان کاملاٌ مطلع باشند. ارائه گزارشهای سالانه و فصلی به کارکنان، به تنهایی کافی نیست با سهیم شدن در اطلاعات یعنی مطلع ساختن کارکنان از پیشرفتهایی که در سازمان تاثیر می گذارد و توضیح دلایل منطقی و تصمیم های متخذه توسط مدیریت، کارکنان بهتر می توانند به حل مشکلات کمک کنند و در مقابل شرایط متغیر واکنش مثبتی داشته باشند.

10بازخورد سازنده: نیاز به آگاهی از اینکه چه طور عمل کنیم. چه طور ممکن است عملکرد خود را بهبود بخشیم از خصوصیات طبیعی ما انسانها می باشد. بازخورد مرتب و منظم،تقویت کننده عملکرد خوب و مشوق تعالی شخص است.

11کارگروهی و تشریک مساعی: اکثر افراد از اینکه عضوی از یک گروه باشند و برای رسیدن به هدفهای مشترک با دیگر اعضای سازمان کار کنند،لذّت می برند آگاهی و احساسا تعهد نسبت به آرمان و اهداف شرکت این احساس را در کارکنان پدید می آورد که جهت و اهداف مشترکی دارند.

12مفهوم داشتن و مبارزه طلبی کار: کارکنانی که مسئولیت طیفی از وظایف را به عهده دارند و از استقلال و آزادی عمل نسبی برخوردارند نسبت به کسانی که کارشان تکرار و خسته کننده است از کار خود احساس رضایت بیشتری می کنند.

13امنیت شغلی: به دشواری می توان کسی را که نگران از دست دادن شغلش می باشد،متقاعد ساخت که از کیفیت زندگی کاری بالایی برخوردار است. بدون استثناء در هر نوع فعّالیتی جهت بهبود بهره وری، مسأله امنیت شغلی برای کارکنان مطرح می شود زیرا آنها نمی دانند که آیا کمک به فرآیند